Bruksizm (Diş Sıkma ve Gıcırdatma) Nedir?
Bruksizm, diş sıkma ya da gıcırdatma olarak bilinen, genellikle uyurken ortaya çıksa da gün içerisinde de görülebilen bir rahatsızlıktır. Çene kaslarının aşırı kasılması sonucu dişlerin bilinç dışı şekilde sıkılması ya da sürtünerek hareket ettirilip gıcırdatılması şeklinde ortaya çıkabilmektedir. En sık gerçekleşme şekli gece uyku esnasında olduğundan çoğu kişi bu durumu farkında olmaz ancak sabahları çene bölgesinde başa doğru yansıyan ağrı, zaman içerisinde dişlerde aşınma ve hassasiyet gibi bulgular verebilir.
Nedenleri
Stres, Anksiyete ve Duygusal Rahatsızlılar
Bruksizmin en sık nedenlerinden biri olup modern şehirli insana hayatın getirdiği sorumlulukların artmasıyla toplumda görülme sıklığı artmıştır. Aynı zamanda depresyon, kaygı bozuklukları veya diğer psikolojik sorunların da bruksizmi tetikleyebildiği bilinmektedir.
Dişlerden Kaynaklı Sorunlar
Dişlerin düzgün hizalanmaması, alt ve üst dişler arasındaki uyumsuz kapanış, eksik dişler gibi birçok dental durum, diş sıkma sorununun ortaya çıkmasına neden olabilir.
Uyku Bozuklukları
Uyku apnesi gibi uyku ile ilgili rahatsızlıkların sık sık bruksizm ile ilişkilendirildiği görülmüştür. Kişilerin uykusuz kalması veya derin uykuya dalamaması da sebepler arasında sayılabilir.
Genetik Faktörler
Aile geçmişinde bruksizm öyküsü olan kişilerde bu sorunun görülme olasılığının arttığını vurgulayan çalışmalar mevcuttur. Genetik yatkınlığın alışkanlık gelişiminde etkili olabileceği düşünülmektedir.
Diş Sıkma/Gıcırdatma Tedavisi
Bruksizm tedavisinde ilk basmak altta yatan nedenin belirlenmesidir. Bunun ardından hastalardaki diş sıkma/gıcırdatma durumunun şiddetine göre hastaya uygun olan tedavi seçenekler arasından seçilir. Bu tedaviler uygun myorelaksanların ve analjeziklerin seçimi, diş sıkma plakları veya masseter botoksu (çene botoksu) uygulaması şeklinde olabilir.
Bruksizmin sebebi diş eksikliği, diş dizilimde veya çene ilişkisinde bozukluklardan kaynaklanıyor ise mutlaka önce bu durumlar tedavi edilmeli, tedavi akışı buna göre belirlenmelidir.